W minioną środę, 12 kwietnia br., w gmachu Sejmu RP, odbyło się posiedzenie Podkomisji stałej ustroju samorządu terytorialnego. Tematem posiedzenia była ocena funkcjonowania przepisów dotyczących ustalania i zmiany granic gmin. W pracach Podkomisji udział wziął także przedstawiciel Związku Gmin Wiejskich Rzeczypospolitej Polskiej (ZGWRP).
Związek Gmin Wiejskich Rzeczypospolitej Polskiej od dawna zgłasza potrzebę szczegółowego uregulowania i ucywilizowania zasad dotyczących zmian granic gmin. Niejednokrotnie też bronił niezależności i integralności terytorialnej gmin wiejskich. Drugi rok z rzędu, Przewodniczący ZGWRP zaapelował również do Premiera RP o wstrzymanie wszelkich procesów związanych ze zmianami granic, które mogą rodzić konflikty. Nie może zatem dziwić, że we wspomnianym posiedzeniu uczestniczył Mariusz Marszał, doradca przewodniczącego ZGWRP ds. legislacyjnych.
Ponadto z inicjatywy Związku udział w posiedzeniu wzięli również przedstawiciele gmin wiejskich i miejsko-wiejskich, które w ostatnim czasie zmagają się z działaniami zmierzającymi do zmiany przebiegu ich granic i odebrania im części terytoriów na rzecz innych gmin, często miejskich. Byli wśród nich reprezentanci gmin: Słupsk, Dobrzeń Wielki, Giżycko, Sanok, Kleszczów i Mielno.
Podczas posiedzenia Szymon Wróbel, zastępca dyrektora Departamentu Administracji Publicznej w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji (MSWiA) zaznaczył, że resort jest otwarty na dialog w zakresie modyfikacji przepisów regulujących procedury związane ze zmianą granic gmin, jednak nie zgodzi się na pozbawienie rządu głosu decydującego o zmianach. Jednocześnie wskazał on, że punktem wyjścia do dyskusji są propozycje związane z tą tematyką zgłoszone przez ZGWRP.
Według przedstawiciela MSWiA, to Rada Ministrów musi mieć zarezerwowane prawo decydowania i rząd – w procesie zmiany granic jednostek samorządu terytorialnego – nie może zostać sprowadzony niejako do roli notariusza.
Uczestniczący w dyskusji przedstawiciele gmin wiejskich zwracali uwagę, że obecny stan prawny powoduje, poczucie stałego zagrożenia i niepewności. Jest też niesprawiedliwy, bo jednostki sąsiadujące z gminami często wnoszą o przyłączenie do nich najlepiej rozwiniętych terenów gmin wiejskich, które są źródłem przychodów budżetowych. Jednocześnie zapomina się o tym, że zazwyczaj przygotowanie warunków do rozwoju gospodarczego tych obszarów było prowadzone przez szereg lat i kosztem ogromnych nakładów, w tym finansowych, które w obecnie obowiązujących procedurach przejęcia danego terenu nie są w żaden sposób rekompensowane. Wskazywano również, że przejmowanie określonych obszarów gminnych odbywa się najczęściej wbrew woli mieszkańców tych terenów, wyrażanej w trakcie konsultacji i referendów.
Posiedzenie Podkomisji zrelacjonował m.in. Serwis Samorządowy PAP w materiale pt. „MSWiA: jesteśmy otwarci na zmianę przepisów dot. ustalania granic gmin”.